FELICIANO
PATEIRO
Feliciano
amigo
de
vellos
refráns
e
mariñeiro
de
oficio,
traballou
ata
a
súa
xubilación
en varias compañías estranxeiras, tanto de buques mercantes como
nas plataformas petrolíferas.
Cultivouse
-
como
di
el
-
lendo
a
bordo
dos barcos durante
anos,
a enciclopedia Océano que mercara en México por uns vinte pesos,
esa foi a súa única fonte
cultural
e
de
lecturas,
ademais de visitar mais de trinta países e centos de cidades: “
viaxar foi a parte mais importante da miña educación, porque quen
non sal nunca da súa terra, só ten un xeito de pensar e facer as
cousas, e non coñece o que se fai e se cavila por aí afora”.
Feliciano
ten dúas teimas: o seu agarimo polo mar, e a xenreira cas mulleres-
por
mor dun
fondo
desengano
-
culpa segundo manifesta, dun
compañeiro
desleal
que
lle
roubou
o
amor
da
súa
vida.
Chegoume
a
dicir
un
día
que
todas
as
mulleres
“eran
o
segundo
error
de
Deus”,
citando
a
Nietzsche
sen
sabelo
quizabes.
― Non
o
sabía
pero
que
mais
dá
―me
dixo
― cando
lle
apuntei
a
orixe
da
cita.
―Non
ves
que
todos
andamos
a
roubar
e
repetir
o
que
xa
dixeron
ou
escribiron
outros
antes
ca
nos...
Especialmente
vos,
os
políticos.
E
mentres
roubedes
só
palabras
toda
vai
ben.
― Eu
manteño
pola
miña
experiencia
aquelo que din os mais vellos : da
muller,
do
vento
e
do
mar,
non
te
podes
fiar...
E
agora
nin
dos
bispos
nin
dos banqueiros.
O
“Pateiro” xubílose, e pasea pola Ría de Arousa nunha dorna
pintada de domingo a que chama Sabela en honor a súa nai, “a única
muller boa que coñecín”.
Miña
intención era facerlle dende hai tempo unha entrevista, na que me
contara a súa experiencia persoal dos seus viaxes en procura de
traballo, que lle obrigaban a relacionarse, falar e convivir a bordo
con alemáns, holandeses, ou noruegueses.
Invitoume
esta
fin
de
sema
a
dar
unha
volta
na dorna e aceptei de bo grado.
― Non
para
ir
pescar,
senón
para
que
te
sintas
arrolado
pola
mar,
como
no
colo
das
naiciñas,
e
tomes notas relaxadas desa trapallada de entrevista que me queres
facer.
Merquei
por
levar
algún agasallo,
un
pouco
de
queixo,
pan
e
viño;
unhas
latas
de
bocartes
e,
un
sombreiro
de
palla
para
coidarme
do
inexistente sol.
As
oito
e
media
da
maña
embarcamos
desde
o
peirao
de
Palmeira.
As
nove
xa
estabamos
no
medio
da
ría
de
Arousa.
Desde
esa
posición
os
pobos
parecían
ordenados,
ben
encaixados,
bonitos...
fíxenllo
saber
e
contestoume
coa
perspectiva do viaxeiro filosofo :
― A
distancia
e
moi
boa
para
a
imaxinación,
a
pintura
e a
política...a
medida
que
te
acercas
as
cousas
e
as
persoas,
descobres
o
mal
que
se
levan
moitas delas
en relación co
que
coidabas de lonxe.
Entreille
a saco sen mais voltas, e pedinlle me contara como eran aqueles
viaxes seus, desde Galicia ata os portos de embarque europeos.
― Nada
que recorde con mais alegría e bote mais en falla que aqueles bos
tempos pasados. Eses recordos son mellor riqueza que teño, porque
cartos non fixen, e a miña pensión este goberno estáma a
escarallar.
―A
cousa era ben doada daquela, dous ou tres compañeiros axustabamos un
taxi en Ribeira, que tiña a obriga de nos levar ata o mesmo peirao
de destino.
―Polo
camiño faciamos algunhas cousas que nin te conto, e gozabamos
dunhas boas vacacións turísticas o noso xeito.
― Parabamos
a xantar e beber cando nos petaba, como fan de sempre os ricos.
―Nada
mais chegar a porto do embarque despedíamos o taxista,dabámoslle
unha boa propina, subiamos a bordo, cada quen o seu barco, e acabouse
a historia.
Utilizabades
moi pouco o avión...?
― Iso
veu anos despois, era mais aburrido co carallo e por riba pasabamos
medo a cachón.
―Chegabas
a cidade do embarque nunhas horas; alí collías un taxi do país
que te levaba ata o barco; deste xeito rematouse o viaxar vivindo o
camiño, e acabáronse as risas e as foliadas xunto cas xentes
deses países.
Que tal
vos entendiades no caso de preguntar algunha cousa?
― A
cousa non tiña moito aquel; os cartos son os cartos, a cervexa, a
alegría e igual en todas partes, todos son mais ou menos veciños
nestas cousas...
―Cando
viaxabamos en avión, o chegar o aeroporto collías un taxista
daqueles, que son mais ou menos coma os de Ribeira, e dicíaslles :
veciño, lévame a esta dirección do porto, dirección que levabas
escrita nun papel... levábate axiña e xa esta!.
Si pero
logo cando chegabas o pe do barco, como amañabas?
―Pois
coma ía facer, tes cada pregunta, chamaba a calquera mariñeiro de a
bordo desde o embarcadoiro : veciño, son un compañeiro, avisa o capitán
que teño que entregarlle a cartilla de navegación !. E ca mesma
subía a bordo co macuto.
―O
pouco chegaba o capitán; eu presentábame, explicáballe de onde
viña, de quen era eu e mais o meu oficio, a miña experiencia
noutros barcos, e logo entregáballe a cartilla de navegación e uns
documentos da armadora, acabábase así o conto, e a traballar.
Polo que
me dis supoño cos capitáns era galegos, non si?
―Os
capitáns que eu coñecín daquela eran alemáns, holandeses,
daneses, ou noruegueses...
Logo,
me queres dicir como te entendías con eles para darlle tantas
explicacións?.
― Ti
pareces parvo, como queres que me entendera, en galego!
Calei
avergoñado. Xantamos os bocartes, e bebinmos un albariño pasable.
Feliciano
sorrindo estrañamente botoume na dorna unha cantiga alamana que
soaba moi ben, e aínda que eu non sei alemán, cantaruxei a
música como se fai co himno español...
