O TIO ANTÓN E A LINGUAXE DOS ANIMAIS

 

(Para contarlle aos netos ou aos fillos pequenos)

 

 

O  noso tío Anton, éravos un home que falaba cos animais da aldea onde naceron os meus pais.

 

 Cando nenos, contábanos as historias de algúns deles que el coñecía ben, e mais explicábanos cos mesmos, tiñan a súa linguaxe propia e que podía seren traducida ao galego sabendo entendelos.

 

O tío Anton sabía estas cousas porque os animais e mais el entendíanse cacarexando, ladrando, muxindo, ou gruñindo,  moitas veces.

 

 As galiñas tiñan pouca fala, dicía, pero  a súa expresión, xestos, e movementos cadenciosos completaban esa carencia.

 

 Cando cacarexan, dicíanos tío Anton, non é unicamente porque puxeron un ovo, o que nos queren advertir tamén e dun problema  e reclamación que teñen cos seus pes  espidos desde sempre.

 

 Canto cantan din: “co-cocorocooo, cocoroocoo,  co cocorocooo!!! o que quere dicir: “por, porporpoñer ando descaaalza!!!..” e o galo, que  as entende cando as escoita lles resposta sempre,   “kikiriquiiiiiiiiiiii- poisporiso, poisporiso!

 

 E deste xeito  dálles xentilmente a razón.

 

Nos, imitabamos o canto das galiñas e dos galos, e despois dun rato de practicas afinando entendiamos que era así mesmo, sen dubida algunha.

 

Cos contos dos paxaros pimpíns e chaschás  o tío Antón explicábanos mellor  que na catequeses da parroquia coma eses paxaros,  cando as tropas de Nerón preguntaban por  Xesús neno e polos seus pais na súa fuxida, os  axudaban a se esconder.

 

Nesa historia, os soldados, nunha viaxe no tempo e no espazo, perseguindo a familia de Xesús, facíanlle a pregunta aos veciños do lugar se os viran pola bisbarra,  e os pimpíns  anticipábanse a eles e  contestábanlle antes de que falaran os paisanos, dicíndolles: “pimpín por aquí non os vin” e o chaschás desde lonxe o ratificaba, “chaschás por hai ben vas” e así enganaban as tropas que collían o camiño equivocado.

 

Os pimpíns e os chaschás fixéronse  nosos súper heroes bíblicos, cando non existían os cómics.

 

Os cans, segundo o tío Antón non son “cheiracus”  porque lles guste, ou axude a identificarse uns a outros, coma se non fora de abondo mirarse aos ollos e as orellas para se coñecer, o fan, porque dende hai moitos anos nunha festa de sociedade, o mesmo cos homes sacan o sombreiro, os cans deixaban os rabos no colgadoiro.

 

 Un incendio no casino obrigounos a todos a saír correndo, e cada can colleu o primeiro rabo que atopou.

 

–Agora cando se atopan uns cans con outros,  non van a cheirarse o cu, senón a comprobar se o rabo que leva ese can é, ou non, o del.

 

Hoxe xa non hai  case ninguén que  saiba falar cos animais, e  as historias  que lemos na prensa contan o que sucedeu (mais o menos segundo quen mande), pero a imaxinación destes contos, explica o que debería ter sucedido.

 

 Xa sabemos que aquelas historias son parte de lendas galegas coñecidas, pero daquela, para nos, eran simplemente historias marabillosas.

 

A min, agora de vello, resúltanme mais cribles esas historias  do tío Antón, que moitas das novas dos medios de comunicación.

Porqué na vida a ilusión, a imaxinación e a esperanza contan mais que certas verdades interesadas.

 

 Eu, ao meu neto, penso contarlle os contos sobre os rabos dos cans, a axuda dos pimpíns e chaschás, e, os significado do cacarexo das galiñas, gústelle ou non aos meus fillos...!